Bir zamanlar üzerine makaleler yazıp, derleyerek küçük bir kitapçık hazırladığım üstüne site yapıp birkaç üniversitede kulüplerinin kurulmasına yardımcı olduğum ve Go oyunun felsefist satrancın ise tüccar oyunu olduğu söylencesini aklıma geldikçe güldüğüm bir stareji oyunu GO. GO,IGO, BADUK gibi farklı kelimelerle ifade edilse bile tahta üzerinde oynanan en eski strateji oyunudur GO.
Satranca meraklı olduğum ve ilerletmeye başladığım yıllar GO ile tanılmış ve aşık olmuştum gerçekten aşık oluyorunuz inanın... Öğrenmek isteyenlere memnuniyetle yardımcı olmaya çalışırım.
Felsefi olarak bakıldığında insan haytı ile eşleştirilir. Bir insan gibi hayata, tahtaya sıfır taş işe başlar giriş kımsında büyür, gelişme kısmında olgunlaşır, sonuç kısmında son demlerine yaklaşırsınız.
Go Nedir?
Go karakteri kökten gelişen taş oyunu anlamına gelmektedir. Yatay ve dikey ondokuzar çizginin (eğitim ve mantığını analam için ilk 10 oyun 9x9, sonraki 10 oyun 13x13 tahtada yapılması öneriliri.) kesişmesinden oluşan tahtaya sırayla siyah ve beyaz taşlar konur. Bu taşlar bir kök, bir temel oluşturup daha sonra tahtada yer alacak olan iki yapıya, iki organizmaya dönüşürler. Amaç oyun sonunda tahta üzerinde en iyi gelişmeyi göstermiş olmaktır. Bu ise taşların belirttikleri alanlarla ölçülür.
Go oyununun kuralları herkesin ögrenebileceği kadar kolay. 4000 yıldır değişmemiş olan kuralları on dakikada ögrenilebilirken, oyunda ustalaşmak yıllar alabilir. Tarihte go'nun savaşçı katmanlarca eğitim amaçlı oynandığı, Çin’de müzik, resim ve yazıyla birlikte dört sanattan biri olarak kabul edildiği bilinmektedir.
Tarihçe;
Go'nun kökenleri antik Asya tarihinin gizemleriyle örtülüdür, ancak oyunun en azından 4000 yıl öncesine dayandığı düşünülmektedir. Go muhtemelen dünyada oynanan en eski tahta oyunudur. Köklerini Uzakdoğu'dan alan Go, ilk olarak Çin'de ortaya çıkmıştır.
Bazıları, merkezinden tüm yönlere doğru 10 nokta ilerlenebilen tahtanın, ilk başta abaküsün bir öncüsü olarak işlev gördüğünü söylemektedir. Bazıları ise, yin ve yang'ı ifade eden siyah ve beyaz taşlarıyla, oyunun bir fal sistemi olarak ortaya çıktığını düşünmektedirler. Meşhur bir öykü ise oyunu bir imparatorun çok parlak bir zekâya sahip olmayan oğlunun zekasının gelişmesi için go'yu yarattığından bahseder.
Konfüçyus zamanında (M.Ö. 600 civarında) Go, çoktan Çinli erkeklerin ustalaşmak zorunda olduğu 'Dört Beceri'den biri (diğerleri, fırçayla boyama, şiir ve müzik) haline gelmişti. M.S. ilk bin yılda yıllarında ticaret ve ülkeler arasındaki diğer ilişkilerle Kore ve Japon kültürlerine de geçen Go, uzun süreler zengin ve eğitimli sınıfların eğlence amaçlı bir uğraşı olarak kalmıştır. Antik Çin sanatında, soylular bazen Go (Çincede wei-ch'i ya da weiqi) oynarken bulunabilir.
Japonya'nın Dört Go Okulu
Go'nun en azından M.S. 1000'de Japonya'da mevcut olduğunu bilinmektedir. Ancak, daha sonra 1600'lü yıllara kadar büyük bir boşluk vardır. Komutan Togukawa Japonya'yı 1602'de birleştirdiğinde, dört Go okulunun kurulmasını emretmiştir.
Her yıl okulların temsilcileri bir seri oyun oynamışlar, kazanan ise bir sonraki yıl bakanlar kurulunda Go bakanı (go-doroko) olarak görevlendirilmiştir. Bu sistem Go'daki ustalık seviyesini ve Go'nun popülerliğini artırmıştır.
1800'lü yılların sonlarına doğru Meiji inkılâplarıyla birlikte, Go Japonya'da kısa bir düşüş dönemi yaşasa da, 1920'lerde Japon Go Derneğinin kurulmasıyla tekrar canlanmıştır. Gazeteler turnuvalara sponsor olmaya başlamışlardır. Bugün büyük gazetelerde her gün bir düzineden fazla sayıda başlık, sütun ve oyun çözümlemeleri yer almaktadır. Günümüzde en iyi Japon Go oyuncuları, ülkede en meşhur kişiler arasındadır.
Çin'de yeniden canlanma
Eski Çin'de çok gelişmiş olan Go oyunu, Kültürel Devrim boyunca bir 'burjuva eğlencesi' olarak görülmüş ve yasaklanmıştır. Bu dönemde oyuncular gizli gizli buluşmak zorunda kalmışlardır.
1978'de modern bir profesyonel sistem kurulmuştur ve birkaç yıl içinde her ülkenin en iyi oyuncularının karşılaştığı yıllık bir karşılaşma olan Japonya-Çin Süper Go Serileri başlamıştır.
Kore Profesyonel Sistemi
Kore profesyonel sistemi, Cho-Nam-Chul Japonya'daki profesyonel eğitiminden döndüğü 1950'lerde kurulmuştur. Bugün Go (Korece baduk) Kore'de dünyadaki diğer bütün ülkelerden daha popüler hale gelmiştir. Kore nüfusunun yaklaşık %5-10'unun düzenli olarak Go oynadığı bilinmektedir.
Japonya'daki gibi, gazetelerin sponsor olduğu ve ilgiyle izlenen birçok turnuva vardır. Son yıllarda, en iyi Koreli oyuncuların bazıları uluslar arası mücadelelerde etkileyici zaferler kazanmışlardır. Bugün, dünyanın en iyi oyuncularının Kore'de yaşadığı ve oynadığına şüphe yoktur.
Modern Uluslararası Go Çağı
20 yıl öncesine kadar, farklı ülkelerdeki Go ustaları arasındaki resmi karşılaşmalar hemen hemen hiç duyulmamıştı. Son 10 yılda Japonya, Çin, Kore ve başka yerlerden oyuncuların dünyanın en iyi oyuncusu olmak için mücadele ettiği uluslararası turnuvalar giderek çoğalmıştır. Dünya Usta Kupası, 1 milyon dolar ödülüyle en ünlü turnuvadır. Fujitsu Kupası ve Dongyang Korumaları Kupası yıllık düzenlenen etkinlikler arasındadır.
Amatör seviyedeki diğer dünya şampiyonaları arasında ise Dünya Amatör Go Şampiyonası, Dünya Gençler Go Şampiyonası, Dünya Kadınlar Şampiyonası ve Dünya Çiftler Erkek-Kadın Takımları Şampiyonası sayılabilir.
Türkiye'de Go
Alpar Kılınç'ın çabaları sonucu ODTÜ'de (Orta Doğu Teknik Üniversitesi) 1989 yılında kurulan Go Topluluğu ile başlayan Türkiye'deki Go etkinlikleri, daha sonra Türkiye Go Oyuncuları Derneği'nin kurulmasıyla (ilk olarak Go Oyuncuları Derneği adıyla kurulmuştur), 1990'lı yıllarda giderek yayılmaya başlamıştır.
Bugün Türkiye'de birçok Go topluluğu ve kulübü bulunmaktadır. Özellikle üniversiteler kanalıyla devam eden Go'yu yayma çabaları, meyvelerini vermekte ve Türkiye'de de Go hızla yayılmaya devam etmektedir.
Türkiye'de bugün resmi olarak düzenlenen 7 turnuva mevcuttur: Türkiye Go Şampiyonası, Alpar Kılınç Go Turnuvası, Uluslararası İstanbul Go Turnuvası, Ulusal Hacettepe Go Turnuvası, Ulusal Bursa Go Turnuvası, İzmir Go Turnuvası ve Eskişehir Go Turnuvası.
Kuralları Nedir?
interaktif kurallar için
buradan yardım alabilirsiniz.
Pratik:
Pratik yapmak için yazılım kullanmak isterseniz birçok go yazılımı bulunmaktadır. En basitinden zorlusuna yazılımları
buradan bulabilirsiniz. (Değişmedi ise en zorlusu ve en iyi yazılım Many faces of Go olması gerek)
Bu arada söylemeden edemeyeceğim bir yanlış hatırlamıyorsam koreli bir iş adamı 2 dan seviyesinde bir insanı yenecek GO yazılımı yapana yüklü bir meblağ verecekti. En son kimse başaramamıştı. Şu an piyasadaki en iyi yazılım 1-2 dan seviyesinde yanılmıyorsam ki bu konudaki ustadlar 8-9 dan seviyesindeler
İstanbulda birkaç kafede buluşulup arkadaşlar oynuyorlar. İsimlerini ve yerlerini buluruz isteyen olursa...
Sağlıcakla