Anılara devam- 6..

Eskiden Pazar günleri Topkapı'da, Trakya Garajı arkasında ikinci el malzemelerin satıldığı bir pazar kurulurdu.Bu pazarda iğneden ipliğe,saatten lokanta tipi buzdolabına kadar,akla gelebilecek her şey bulunurdu.Ben bu pazarı 1982 yılında keşfettim.

Simit tezgahı gibi sehpaların üzerlerine konmuş, üzerleri camlı seyyar ikinci el saat tezgahlarında ağırlık Vialux,Omax ve Orient gibi o yılların popüler saatlerindeydi.Aslında bunların çoğu da ekmeğini yemiş ,kırık dökük,pis ve rezalet makinelerdi ama o işin başka yönü.Vialuxler ST 96 makineliydi.Sadece rengarenk kadranları göz dolduruyordu.Omaxlarda ise ETA 2789 otomatik makine vardı.

Bir de çok afilli yapılara sahip hiç taşsız,unadjusted "tel maşa" saatler vardı.Hem ucuz ve hem de gösterişli olan bu saatler çok da talep görüyordu.Ama bu rezil saatleri alıp da bir kaç aydan fazla kullanabilen olmazdı.


Nadiren de benim hoşuma gidebilecek tipte Nacar,Hislon,Serkisof makineler oluyordu.Ama bu satıcılar saatlerin içlerine baktırmazlardı.Dıştan da saat bana çok fazla bir şey ifade etmediğinden buradan kol saati hiç almadım.

Zaten öyle bir pazardı ki cepçiler,yankesmek için kavga çıkaranlar,abuk subuk bir aleti yılın keşfiymiş gibi göstererek veya “bul karayı al parayı” tezgahı kurup başına kalabalık toplayanlar ve daha sonra da bu toplananları çarpanlar hep buradaydı.İşin gerçeği yumurta satın alsan içinden sarısı çıkmayacak bir pazardı.


İlk gittiğimde kullanılmış çok güzel bir saatçi tornavida takımını-ki o yıllarda böyle bir malzemeyi o fiyatlara bulabilmek oldukça zordu- iyi bir fiyata almıştım.İlk gidişimde ayrıca dikkatimi çeken bir kaç tezgah oldu.Bunlar çoğunlukla çöp karıştırıcıların çöpleri karıştırırken buldukları malzemeleri satıyorlardı.Kırık elektrik prizinden tutun da tencere kapağına kadar herşeyin bulunduğu bu tezgahlarda nadiren masa ve duvar saatleri de bulabilmek mümkündü.

Tezgahın birinde arka kapağı komple pas olmuş , kadranı sudan parça parça sararmış ama zemberekleri sağlam Alman malı bir Peter masa saati bularak aldım.Bu saate ne kadar para verdiğimi tam olarak hatırlamıyorum ama sanıyorum şimdiki 2-3 TL gibiydi.

Pazarın hareketliliğini aslında sevmiştim.Cepçilere dikkat ettikten sonra bir sorun olmazdı.Gerekli önlemleri alarak ertesi hafta yine gittim.Peter'i aldığım tezgaha bir kaç tane de çift zilli Serkisof düşmüştü.Onları da Peter gibi çok cüz'i paralara aldım.Bir tane de duvar saati vardı ama her tarafı bir ayrı rezaletti.Onu sadece inceledim,ama almadım.Tezgahın sahibi diğer tarafta bulduğu Peter'i göstererek "bunu da alırsan duvar saati de senin olsun" deyince her ikisini de alarak o haftanın alışverişini bitirdim.

O hafta iki Peter'den bir saat topladım,çalıştırdım,denedim,beğendim.Aslında doğru dürüst arızaları da yoktu.Diğer iki Serkisof'u da iyi yerlerini biribirlerine değiştirip kalanları da yedek parça yapmıştım.

Zaten burada bir gerçeği daha açıklamakta fayda görüyorum.Evlerinizdeki,kolunuzdaki saatlerin arızaları da (şayet kurcalama yoksa) genellikle tek noktadan kaynaklanan basit arızalardır.Bilen bir el bu arızayı keşfettiğinde çok kolayca onarabilir.Masa saatleri de öyledir.Çoğunlukla arızanın kaynağı ya pandül veya zembereklerdir.Masa saatlerinde çarkların,maşanın aksının veya balans direğinin kırılması zor görülen bir arızadır.Dolaşmış pandülleri ayıklamak biraz zordur.Ama zemberek değişimleri kolaydır.

Bu pazara pek çok defa giderek kendime işten artan zamanlarımda oyalanmak maksatlı olarak pek çok masa saati aldım.Bunları alırken elimde parçası olan markaları seçtim.Sirkeci’den bunlar için çok ucuza kağıt kadranlar aldım.

Önceleri bir kaçının kasalarını fırça ile boyadım çok güzel bir netice alamadım.Sırf bu yüzden Perşembe Pazarı’nda bir dükkandan hem de iyi bir paraya elektrikli,kendinden pülverize yapabilen ve kompresöre ihtiyaç duymayan bir boya tabancası aldım.Param bitince de sadece bir kutu lacivert selülozik boya ile bir şişe tiner alabildim.Topladığım saatlerin hepsini bu lacivertle boyadım.Aslında bir nevi de imza oldu.

Masa saatlerinin önemli olan bölümü yüz güzelliğidir.Yani camı tertemiz,kadranı bembeyaz,kasa pırıl pırıl olduktan ve tik tak sesi verdikten sonra bunların içine kimse bakmaz.Çöpten çıkan bütün saatlere aynı işlemleri uygulayarak hepsini yepyeni görünüme kavuşturdum.

Şimdi iş bunları pazarlayabilmekteydi.Topkapı’daki pazarda eski saatleri aldığım Diyarbakır’lı gence topladığım saati gösterdim.Bunlardan bende epeyce var dedim.Evirdi,çevirdi,inceledi.Ama beğendi.Onları kendisinin çöpünden aldığımı farketmedi bile.”Ağabey benim amcaoğlunun bir dükkanı var,bunları orada satabiliriz” dedi

Bu şekilde kendime iş de yaratmış oldum.O yıllarda yeni bir masa saati (para işi o kadar çok değişti ki tam hatırlayamıyorum) diyelim 80 TL. ise ben topladıklarımı 20 TL. ya bu arkadaşa hem de peşin paraya veriyordum.Muhtemelen onlar da benim saatleri sıfır olarak satıyorlardı. Belki çok getirisi yoktu ama hafta sonu beni gezdirecek,yedirip içirecek paraları kazanıyordum.

Evleninceye kadar bu masa saati yenileştirme işini yaptım.Daha sonra zaten İstanbul’dan koptuğum için yenileştirecek malzeme bulamadım.

İşin özüne dönecek olursak , masa saatleri toplaması ve işçiliği kolay,keyifli saatlerdir.Herkese tavsiye ederim.Masa saatleri hala bulunabiliyor.Özellikle saat söküp takmaya yeni başlayacak meraklı arkadaşlar için ideal makinelerdir.

Herkese selamlar...

Devamını bekliyoruz.

M. Ali bey,
Anlatiminiza hayran olmamak mumkun degil.

Yaw arkadaslar M.Ai bey'in anilari icin ayri bir baslik acalim mi?
Bunlar hem cok guzel hem de daha sonraki etapta forumdan M.Ali bey icin bir kitap cikmasi acisindan cok degerli bilgiler.

İyi fikir.

bencede iyi fikir. Mehmet Ali bey'de oyle bir yaziyorki, hele o betimlemeleri var ya, gercekten bayiliyorum, olaylar sanki gozumde canlaniyor, o saati yada o yeri gormus gibi oluyorum.

Aşağıya yazacaklarımı bir itiraf olarak da değerlendirebilirsiniz,hiç gocunmam.Ben içimden geçenleri yazacağım çünkü.

Öncelikle yazdıklarımı beğenmenize gerçekten çok seviniyorum.Bende de anı çok.Devamı gelecek tabii.

Ancak genellikle anılar kısa anlatımla bitmeyecek tipte olduğundan vaktimi çok alıyor.Bir de bu anıların biraz da öğretici olmasını istiyorum.Yani bu işe meraklı olanlar benim anılarımı okurken saatin tekniği konusunda,arızacılık konusunda da küçük ip uçları alabilsinler.

Forumda benim de sizlerin çok çok engin bilgilerinizden istifade edeceğim çok güzel başlıklar var.Emin olun ki yazmaktan fırsat bulup o başlıklara göz atamıyorum.

Burada şunu da belirteyim.Ben hayatımı saat tamirciliğinden kazanmıyorum.Bu çocukluk çağlarından beri benim hayatımın vazgeçilmez bir parçası.Bir kaç merakım daha vardı.Mesela eski otobüsler,kamyonlar ve eski otomobiller.

Bu gibi konular çoğu insan için hiç bir şey ifade etmiyor.Günlük sohbetlerde ben mesela "kardeşim bu O302 otobüsün en sık bozulan yeri debriyajıdır,takviyeye takarken debriyajı biraz fazla tepersen çubuğu kırarsın" desem bana "ulan bu herif manyak" gibilerinden bakarlar değil mi?

Keza "AS 1130 Hislon'un tepesini sökerken vidayı çok gevşetirsen makara ve cırcır çarklarını tutan mekanizma da düşer,sizi uğraştırır" desem de aynı tepkiyi alırım.

İşte bu yüzden bazı bilgilerim kendimde yıllarca saklı kaldı.Ben o bilgilerimle yaşadım ama kimseye iletemedim.

Bundan üç dört yıl kadar önce benim gibi eski otobüs manyaklarının da nette buluştuğunu keşfettim.Site adı vermeyeyim ama Wow ile başlayan bu sitede öyle insanlarla tanıştım,öyle bilgileri paylaştım ki inanın çok mutlu oldum.Orada paylaştığımız bilgileri o araçları imal edenler bile bilmiyorlardı.

Daha sonra bu konulara daha çok yoğunlaşabilmek için bizler de siteler kurduk, yazdık, çizdik, resim bulduk, katalog araştırdık.Halen de sırf böyle konuları incelediğimiz güzel bir sitemiz var.

10 gündür de sitenize üyeyim.Yılların özlemini burada gideriyorum.Yazdıklarımı nasıl isterseniz orada tutabilirsiniz.Dilerseniz ayrı bir başlık altında da toplayabilirsiniz.İlerleyen zamanda yazdığım "pratik saat tamirciliği" kitabımı da oraya "parsel parsel" atarım.

Yeter ki bildiklerimiz,yaşadıklarımız değerini bulsun.

Böyle güzel bir siteyi kurduğunuz için asıl ben sizlere teşekkür ediyorum.Sağolun ,varolun.

Bu hoş anılarınızı türkçeyi en güzel şekilde kullanarak paylaştığınız için, biz de size teşekkür ederiz

yazacaklarinizi merakla bekliyorum. Foruma her girdigimde, M.Ali bey acaba bugun ne yazmis diye merakla bekleyecegimiz belli oldu.

M.Ali bey,
Avatarinizdaki saat zannedersem Omega. Muhakkak bu saatinde bir hikayesi vardir. Musait bir zamanda bu saatin hikayesini de yazabilirmisiniz lutfen.

Alıntı :

Avatarinizdaki saat zannedersem Omega. Muhakkak bu saatinde bir hikayesi vardir. Musait bir zamanda bu saatin hikayesini de yazabilirmisiniz lutfen.

Bu saatim çok hoş bir saat ama Omega değil. Bu temiz kalmış bir Singer.Onun da çok güzel bir hikayesi var.Tabii ki ilerleyen günlerde anlatırım.

Sabirsizlikla bekliyorum.

M.Ali Sade demiş ki:

"pratik saat tamirciliği" kitabımı da oraya "parsel parsel" atarım.

Hocam ellerine sağlık, yazıların harika.
Yukarıda bahsettiğin konu hakkında bir gelişme var mı? Hani bir yerlerde yazdıysanız kaçırmayayım.
Saygılar

frownma demiş ki:

M.Ali Sade demiş ki:

"pratik saat tamirciliği" kitabımı da oraya "parsel parsel" atarım.

Hocam ellerine sağlık, yazıların harika.
Yukarıda bahsettiğin konu hakkında bir gelişme var mı? Hani bir yerlerde yazdıysanız kaçırmayayım.
Saygılar

Şu sıralar çok çok yoğun işlerim olduğundan kitapla da ilgilenemedim.Bir şey kaçımış sayılmazsınız.İlerleyen günlerde siteye ekleyeceğim.

M.Ali Sade dostumun yazilari ve anilari neticesinde forum cok zenginlesiyor, onumuzdeki donemlerde forumdan bir kitap cikaracagina inaniyorum ben.